Tóm tắt

Cân bằng cán cân thanh toán bị ảnh hưởng của các yếu tố cơ bản đó là lãi suất của tiền nội địa, tỉ giá hối đoái, giá hàng hoá nội địa, sự co giãn của xuất khẩu với giá của hàng hoá nội địa. Bài viết phân tích ảnh hưởng của các yếu tố cơ bản này tới cán cân thanh toán của một quốc gia, đồng thời bài viết cũng phân tích ảnh hưởng biến động của các yếu tố này tới thu nhập quốc dân của một quốc gia.

Từ khoá: Cân bằng, cán cân thanh toán, thu nhập quốc dân.

Abstracts

The balance of payments is influenced by the basic factors that are interest rates on domestic money, exchange rates, prices of domestic goods, and the elasticity of exports to the prices of domestic goods. The paper analyzes the impact of these fundamentals on a country's balance of payments, and also analyzes the impact of these factors on a country's national income.

Keywords: balance, balance of payments, national income.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Cân bằng thanh thoán (Balance of Payment/BOP) là một báo cáo, bao gồm tất cả các giao dịch kinh tế, tài chính, tài sản của một quốc gia với tất cả quốc gia trên thế giới trong một giai đoạn thời gian, thường là một năm hoặc một quý (Will Kenton. 2019).

Cán cân thanh toán được xem như sự cân bằng giữa xuất khẩu ròng (net export) với dòng vốn ra (net capital outflow). Cán cân thanh toán của một quốc gia thặng dư (BOP surplus) khi xuất khẩu ròng lớn hơn dòng vốn ra; sẽ cân bằng nếu xuất khẩu ròng bằng với dòng vốn ra (BOP equiplibrium), nếu cán cân thanh toán là cân bằng (BOP- equiplibrium) đó là tình trạng của một nền kinh tế mà chi tiêu và đầu tư ở nước ngoài tương đương với mức chi tiêu và đầu tư của các nước khác vào trong chính nước đó trong một giai đoạn nhất định, do vậy dự trữ ngoại tế của nước đó trong giai đoạn này không thay đổi; và bị thâm thủng trong cán cân thanh toán nếu xuất khẩu ròng nhỏ hơn dòng vốn ra (BOP deficit) (R. Dornbusch và P. Samluelson, 1948).

Có 3 thành phần chính được bao gồm trong cán cân thanh toán: thứ nhất, tài khoản hiện hành đánh giá các khoản giao dịch thương mại quốc tế, thu nhập ròng của đầu tư, và các khoản chi trả trực tiếp; thứ hai, tài khoản tài chính đo sự thay đổi quyền sở hữu quốc tế về tài sản; thứ ba, tài khoản vốn bao gồm tất cả các giao dịch tài chính khác, những giao dịch này không ảnh hưởng đến sản lượng kinh tế quốc dân.

Mục đích của bài viết là nhằm làm rõ thêm các trạng thái của cân bằng cán cân thanh toán quốc tế và phân tích ảnh hưởng của một số yếu tố chính (lãi suất ngân hàng, giá hàng hoá nội địa và tỉ giá hối đoái) tới cán cân thanh toán và tới thu nhập của nền kinh tế.

Phương pháp nghiên cứu và phân tích: nghiên cứu sử dụng mô hình toán học để mô tả các trạng thái của cân bằng cán cân thanh toán, phân tích các ảnh hưởng của các yếu tố  cơ bản đến cán cân thanh toán và thu nhập quốc gia

Chi tiết bài báo

GS.TS. Nguyễn Văn Song

Nguồn: Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế số 3(502) - Tháng 3/2020, trang 21 -27